دوشش شیر با روش کاملا سنتی و دستی انجام می گیرد که مستعد آلوده شدن شیر به میکروب های دست افراد و محیط شیر دوشی می باشد و در نهایت شیرخام با بار میکروبی بالاتر از حد مجاز استاندارد به دست مصرف کننده میرسد. (بدون نظارت دامپزشک)
شیر در ظروف پلاستیکی و غیر بهداشتی با شرایط نا مناسب دمای نگهداری به مراکز تحویل داده می شود. ( گاهی با دمای بالای 20 درجه )
هیچ گونه آزمایش میکروبی و شیمیایی جهت اطمینان از سلامت و کیفیت شیر خام در مراکز لبنیات سنتی انجام نمی گیرد.
برخی افراد توزیع کننده شیرهای فله ای به راحتی تا 30 درصد به شیر آب اضافه کرده تا حجم آن افزایش یابد و سود بیشتری از فروش آن بدست بیاورند. که این تقلب گاهی بدون آزمایش توسط افراد عام قابل تشخیص نیست.
شیرهای فله ای برخلاف باور عموم معمولا با مواد نگهدارنده جهت افزایش ماندگاری آن ترکیب شده که برای سلامتی انسان مفید نمی باشد.
سرانجام شیر های با آلودگی بالا به کارگاههای کوچک تولیدی و یا مراکز لبنیات سنتی فروخته می شود.
استفاده از مایه شیر و پنیر غیر بهداشتی و غیر استاندارد در مراکز تولید لبنیات سنتی رواج دارد.
شیر توسط افراد غیر متخصص با شیوه های سنتی غیر استاندارد حرارت داده میشود که در بیشتر موارد دمای دقیق پاستور و زمان آن به منظور از بین رفتن تمام میکروب های بیماری زا مناسب نمی باشد و در نهایت احتمال زنده ماندن برخی از باکتری های بیماری زا خطرناک (مثل میکروب عامل تب مالت ) در شیر باقی می ماند.
همچنین جوشاندن طولانی و مستقیم شیر بر روی شعله منجر به کاهش ارزش غذایی شیر و تخریب ویتامین های گروه B میگردد.
قسمتی از پروتین ها و کلسیم شیر با حرارت طولانی در ته ظرف میچسبد که در نهایت دور ریخته میشود
شیر در ظروف نا مناسب نگهداری و بسته بندی میشود که معمولا قابل نفوذ و مستعد آلوده شدن ثانوی می باشند
مزایای شیر پاستوریزه و هموژن شده آپادا:
- مجموعه زرین غزال صاحب بزرگترین دامداری صنعتی شیری جنوب کشور به نام فرزیس میباشد.
- دامداری فرزیس به صورت مجوعه کشت و صنعت میباشد .که خود تولید کننده علوفه با کیفیت و بهداشتی (مثل ذرت و گندم عاری از میکروب) جهت تغذیه مناسب دام می باشد.( بیشتر دامداری
- کلیه فرآیندهای شیر دوشی دامداری فرزیس مکانیزه ، نگهداری و حمل و نقل شیر زیر نظر دامپزشک های مقیم مجموعه صورت میگیرد. (که در دامداری های کوچک و نیمه صنعتی دامپزشک مقیم حضور ندارد.)
- دامداری فرزیس مجهز به سیستم صنعتی به روز و کاملا مکانیزه شیر دوشی می باشد.
- دامداری فرزیس مجهز به سیستم خنک کننده شیر بلافاصه بعد از شیر دوشی می باشد که با کاهش سریع دمای شیر خام از 37 درجه سانتی گراد (دمای شیر دوشی) به زیر 10 درجه سانتی گراد موجب حفظ کیفیت شیر خام و جلوگیری از افزایش بار میکروبی آن می گردد. (در شیر دوشی سنتی شیر در بیدون هایی با دمای بالا نگهداری می شود و براحتی رشد میکروبها در آن افزایش می یابد.)
- دامداری فرزیس مجهز به تانکر های ویژه حمل و نقل شیر خام می باشد که از افزایش دمای شیر خام در طول مسیر حمل و نقل جلوگیری می شود
- شیرخام تازه با کیفیت با مقدار چربی و پروتئین استاندارد و بار میکروبی پایین به شرکت آپادا روزانه تحویل داده می شود
- شیر خام ورودی توسط کارشناسان مجرب مورد آزمایش های متعدد میکروبی و شیمیایی قرار گرفته و پس از اطمینان از سلامت شیر خام اجازه تخلیه صادر می گردد. (در مراکز سنتی کنترلی وجود ندارد.)
- در شرکت آپادا با سیستم کاملا مکانیزه شیر تخلیه و سریع سرد شده و در تانک های ویژه نکهداری می گردد تا از افزایش رشد میکروب ها جلوگیری شود. (در مراکز سنتی این تجهیزات دیده نمی شود.)
- شرکت آپادا مجهز به سیستم کاملا به روز و پیشرفته ضد عفونی و شست و شو مسیر و تانک های ذخیره شیر قبل و بعد از ورود شیر به آن و استفاده از مواد ضدعفونی کاملا ایمن و استاندارد در شرکت می باشد. (که در مراکز سنتی معمولا بخاطر گران بودن سیستم شست و شوی پیشرفته و قیمت مواد شست و شوی و ضد عفونی کننده معتبر و ایمن که برای سلامتی خطری نداشته باشد از روش سنتی و مواد شست و شوی نامناسب و غیر ایمن استفاده که گاهی باقی مانده آن در شیر اثر خطرناکی بر روی سلامت مصرف کننده می گذارد.)
- در شرکت آپادا از شیر تازه جهت تولید شیر پاستوریزه استفاده می گردد.
- شرکت آپادا مجهز به سیستم کاملا مکانیزه پاستوریزاسیون و هموژنیزاسیون شیر می باشد.
- پاستوریزه شیر: از بین بردن تمام میکروب های بیماری زا شیر خام با روش حرارت غیر مستقیم و زمان استاندارد که در نهایت منجر به تولید شیر پاستوریزه سالم با حفظ املاح و ویتامین های مغذی آن می شود. همچنین هموژن شیر موجب می گردد ذرات چربی شیر به طور یکنواخت در شیر پخش شده تا گلبول های چربی بر روی سطح شیر نیایند و درصد چربی شیر در تمامی محصولات یکسان می باشد. (در صنایع سنتی این اتفاق امکان پذیر نیست.)
- شرکت آپادا مجهز به دستگاه های بسته بندی به روز و کاملا بهداشتی جهت جلوگیری از آلودگی ثانویه می باشد.
- شیر آپادا در بطری های استریل شده پر و دربندی می گردد.
- تحویل شیر پاستوریزه بسته بندی شده آپادا به مصرف کننده با حفظ دمای مناسب نگهداری آن با ماشین های یخچال دار آپادا انجام می شود.
- زمان کوتاه عمر مناسب مصرف شیر آپادا به مصرف کننده این اطمینان را می دهد که شیر عاری از هر کونه مواد نگهدارنده می باشد.
گردآورنده : ماندانا فاموری - کارشناس تحقیق و توسعه شرکت زرین غزال